Zeki Olmak da Ayrı Dert: Bilime Göre Yüksek Zekâ Seviyesine Sahip Kişiler Psikolojik Rahatsızlıklara Daha mı Yatkın?
Literatürde yer alan “High intelligence: A risk factor for psychological and physiological overexcitabilities” (Yüksek zekâ: Psikolojik ve fizyolojik aşırı duyarlılıklar için bir risk faktörü) isimli çalışma önemli bulgulara erişti.
Araştırma yüksek zekâ seviyesine sahip bireylerin duyusal, entelektüel, duygusal hayal gücü gibi alanlardaki aşırı duyarlılıklarını incelemeye odaklanıyor.
Peki bu araştırma nasıl bir metodolojiye sahip?
3715 katılımcının dahil olduğu bu araştırma genel nüfusun üst %2’sinde yer aldığı belirtilen yüksek zekâ seviyelerine sahip bireylerden oluşuyor.
Bu doğrultuda, duygu durum bozuklukları, anksiyete bozuklukları, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu, otizm spektrum bozukluğu ve çeşitli fizyolojik değişkenler inceleniyor.
Bulgular yüksek zekâya sahip bireylerde depresyon ve anksiyete gibi bozuklukların daha fazla olduğunu gösteriyor.
Araştırma kapsamında, yüksek zekâya sahip bireylerde depresyon (%26.8) ve anksiyete (%20.6) bozukluklarının ulusal ortalamalardan daha yüksek oranlarda görüldüğü belirtiliyor.
Ek olarak, katılımcıların %11’ine bipolar bozukluk teşhisi, %4’üne otizm spektrum bozuklukları teşhisi, %8.7’sineyse dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu teşhisi konulduğu belirtiliyor.
Fizyolojik rahatsızlıklar açısındansa, katılımcıların %61.2’sinde alerji, %20’sinde astım, %7.4’ündeyse otoimmün rahatsızlıklar olduğu görülüyor.
Peki araştırmacılar bu bulguları nasıl yorumluyor?
Araştırmacılar, yüksek bilişsel yeteneklere sahip bireylerin çeşitli psikolojik ve fizyolojik rahatsızlıkları daha yüksek oranlarda yaşadığını tespit ediyorlar.
Bu durumuysa, zeki bireylerin çevresel ve duygusal uyarıcılara daha duyarlı olmaları ile açıklıyorlar
Bu doğrultuda araştırmacılar, zeki bireylerin çevrelerini daha yoğun ve ayrıntılı bir şekilde algılamaları, onların hem psikolojik hem de fizyolojik olarak daha fazla etkilenmelerine neden olabildiğini belirtiyor.
Ayrıca araştırmacılar, zeki bireylerde Parkinson ve Alzheimer gibi nörodejeneratif hastalıklar görülme ihtimalinin de yüksek olduğunu söylüyor.
Özetle, araştırmacılar yüksek bilişsel yeteneklere sahip bireylerin çevresel ve duygusal uyarıcılara daha duyarlı olduklarını ve bu durumun çeşitli sağlık sorunlarına yol açabileceğini vurguluyorlar.
Tabii her zaman yaptığımız gibi her bilimsel araştırmada olduğu gibi bu araştırmanın da bazı kısıtları olabileceğini ve yalnızca kendi örneklemi kapsamında genelleştirilebileceğini hatırlatalım.